data publikacji: 29/01/2024

Owoce czarnego bzu i kwiaty tej rośliny należą do najcenniejszych surowców zielarskich. Oba te surowce zawierają w składzie wiele cennych dla zdrowia składników. Bez czarny znany był ze swoich właściwości leczniczych już w starożytności, już wtedy uznawano go za drzewo życia. W obecnych czasach bez ma również szerokie zastosowanie w medycynie.

Wyciąg z owoców czarnego bzu ma właściwości moczopędne, napotne, przeciwbólowe i lekko oczyszczające. Jest również wykorzystywany w przebiegu chorób skórnych bądź reumatycznych. A także stosuje się przy stanach zapalnych jelit i żołądka.

Z kolei kwiaty bzu czarnego bogate są w kwasy fenolowe, flawonoidy, kwasy organiczne i sole mineralne, a preparaty na bazie bzu czarnego mają właściwości przeciwgorączkowe, moczopędne i napotne.

Ponadto substancje zawarte w czarnym bzie działają przeciwwirusowo oraz przeciwbakteryjnie, wspierają działanie systemu odpornościowego, działają wykrztuśnie . W trakcie przeziębienia można stosować sok z owoców bzu. Należy pamiętać o tym, aby zbierać tylko w pełni dojrzałe owoce i liście, gdyż te niedojrzałe zawierają trujący glikozyd (trujący po spożyciu w większych ilościach). Dlatego zaleca się stosować owoce po przemrożeniu. Również obróbka termiczna czy suszenie, powoduje ulatnianie się szkodliwego związku – kwasu cyjanowodorowego.

Bez czarny – charakterystyka

Bez Czarny (Sambucus nigra) to gatunek zaliczany do rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae), znany już starożytnym Egipcjanom czy Indianom. Można spotkać się również z nazwą bez dziki czy lekarski. Jest to rodzimy, bujnie rosnący krzew o rozłożystym pokroju i pierzasto złożonych liściach, dorastający do 3-5 m wysokości. Bez czarny to pospolity krzew, którego można spotkać przy miedzach, lasach, nieużytkach czy przydrożach. Coraz częściej jest uprawiany jako krzew ozdobny, zwłaszcza jego odmiany o barwnych liściach. Popularny staje się także na plantacje produkujące owoce na przetwory i do produktów leczniczych.

Sadzonki bzu czarnego –czy warto zasadzić w ogrodzie?

Zakup sadzonki bzu czarnego to niewątpliwa bardzo dobra inwestycja w zdrowie. Bez to nie tylko źródło cennych właściwości leczniczych ale może również pełnić funkcję dekoracyjną w naszym ogrodzie. Ponadto jest rośliną łatwą w uprawie oraz mrozoodporną. Jako, że zapach kwiatów i liści jest mdły i duszący, choroby i szkodniki nie atakują krzewów. Gatunek ten szybko wchodzi w owocowanie, z kilkuletniego krzewu (4-letniego) można zebrać do ok. 12 kg owoców. Bez czarny to wszechstronna roślina, praktycznie każda część nadaje się do wykorzystania- owoc, kwiat, kora, liście. Jest powszechny w kuchni domowej jako surowiec do produkcji przetworów- win, soków, konfitur. Może być również składnikiem rozmaitych sałatek.

Czarny Bez – wymagania i pielęgnacja

Bez czarny preferuje gleby próchnicze, wilgotne bogate w wapń i azot o ph 5,5-6,5. W przypadku słabszego podłoża wzrost bzu jest powolniejszy i ostatecznie osiąga mniejsze rozmiary. Wybierając stanowisko dla bzu najlepiej znaleźć słoneczne miejsce, gdyż odpowiednia ilość słońca wpływa pozytywnie na kwitnienie i owocowanie. Aby krzewy bzu czarnego obficie owocowały należy je regularnie przycinać. W tym celu pędy dwuletnie po owocowaniu jesienią, lub w okresie zimowym lub wczesną wiosną wycina się nisko nad ziemią, dzięki takiemu zabiegowi krzew nie zagęszcza się zbytnio i łatwiej jest kontrolować jego rozmiary. Ponadto systematycznie należy wycinać pędy suche czy połamane. Krzewy bzu czarnego sadzi się na miejsce stałe jesienią lub wiosną. W początkowym okresie uprawy zaleca się roślinę podlewać (szczególnie podczas suszy). Przed i po kwitnieniu warto zasilić krzewy nawozem wieloskładnikowym

Najpopularniejsze i najchętniej sadzone odmiany do przetwórstwa to: Sampo, Samyl i Hashberg.

Wszystkie odmiany dostępne w naszej szkółce charakteryzuje się niezwykle dużą plennością- uzyskujemy prawie 40% więcej owoców niż w przypadku dzikich odmian, owoce są też większe. Są to odmiany wyjątkowo odporne na mróz.

Hashberg tutaj kupisz: https://rosliny.net/oferta/sadzonki-bzu-czarnego/bez-czarny-hashberg/

Dorosłe krzewy mogą osiągać do 3-4 metrów.

Sampo tutaj kupisz: https://rosliny.net/oferta/sadzonki-bzu-czarnego/bez-czarny-sampo/

Dorosłe krzewy mogą osiągać do 5-6 metrów. Pełnię owocowania krzewy bzu czarnego osiągają w 3 – 4 roku po posadzeniu. Kwitnie na przełomie maja i czerwca, a owocuje na przełomie sierpnia/ września.

Samyl tutaj kupusz :https://rosliny.net/oferta/sadzonki-bzu-czarnego/bez-czarny-samyl/

Bez czarny osiąga nawet 10 m wysokości, jest nazywany także dzikim bzem. Wyjątkowo obficie owocuje. Z jednego krzewu można uzyskać do 20kg owoców. Owoce niewielkie, kuliste jagody o średnicy ok 5mm.

Czarny bez jest niezaprzeczalnym przykładem na to, jak wielka siła tkwi w naturze. Dlatego warto wygospodarować w swoim ogrodzie miejsce na sadzonki bzu i w naturalny sposób walczyć z obniżoną odpornością z którą zmagamy się w sezonie przeziębieniowym.