Mini kiwi coraz bardziej popularny owoc- co warto o niej wiedzieć?
Aktinidia (Actinidia) z rodziny aktinidowatych (Actinidiaceae) – częściej znana pod nazwą „mini kiwi” – to pnącze o smacznych owocach dojrzewających od września do października. Actinidę dzieli się na rośliny: męskie, żeńskie i samopłodne. Męskie wytwarzają same kwiaty, natomiast żeńskie owoce. Odmiana żeńska bez męskiej odmiany w pobliżu nie wyda owoców. Na około 5 żeńskich odmian wystarcza 1 męska. Zapylacz działa do ok. 12 m. Odmiany samopłodne nie potrzebują odmian męskich w pobliżu, same zawiążą owoce. Aktinidie zapylane są dwojako, przez wiatr oraz przez owady, które licznie odwiedzają kwiaty. Roślina traktowana jest także jako roślina ozdobna dzięki kolorowemu, białemu lub czerwonemu przebarwianiu się liści.
Mini kiwi- jak pielęgnować?
Odmiany aktinidii są co prawda odporne na niskie temperatury (nawet -30,- 40°C), ale za względu na wczesną wegetację, tj. początek kwietnia, w pierwszych latach od posadzenia należy je okrywać na zimę. Jest to krzew o dużych wymaganiach pokarmowych i wodnych. Jednocześnie jest bardzo wrażliwy na zalewanie. Mini kiwi nie jest wymagająca pod względem gleby, ale warto wybrać lekko kwaśną (pH 5,5-6). Preferuje słoneczne stanowiska lub półcieniste. Wybierając miejsce sadzenia aktinidii w ogrodzie należy pamiętać, że jest ona pnączem i do swojego wzrostu wymaga podpory. Krzewy sukcesywnie w miarę wzrostu przymocowujemy do drutów poczynając od dolnych. Jako, że aktinidia jest silnie rosnącą rośliną wymaga ona systematycznego cięcia. Najważniejsze jest cięcie zimowe. Wówczas usuwamy pędy owocujące w poprzednim roku a także pędy chore, silnie poskręcane. Następnie usuwamy pędy nadmiernie zagęszczające krzew. Należy pamiętać, że cięcie zimowe należy zakończyć przed wiosennym ociepleniem czyli najpóźniej do połowy lutego. Krzewy można też ciąć już późną jesienią po opadnięciu liści. Prowadząc krzewy przy podporze w formie szpaleru dodatkowo dłuższe pędy wyrastające z pędów przymocowanych do drutów skracamy do 20 cm tak by rośliny nie rozrastały się nadmiernie wszerz. Równie ważne jest cięcie letnie. Szczególnie prowadząc rośliny w formie szpaleru należy sukcesywnie skracać silniej rosnące nowe pędy tak by utrzymać rośliny jako wąskie rzędy. Nieco słabiej można ciąć krzewy posadzone przy pergoli czy trejażu jednak ze względu na intensywnie owijanie się młodych pędów wokół wszystkiego, także własnych pędów nie należy z tego rezygnować by podczas zimowego cięcia mieć nieco ułatwione zadanie. Poza tym odpowiednie cięcie krzewu spowoduje lepsze doświetlenie owoców co będzie skutkowało lepszymi walorami smakowymi. W pierwszym roku uprawy dobrze jest pozwolić roślinie rozrosnąć się. Pomimo tego, że najprawdopodobniej w pierwszym sezonie krzewy nie wypuszczą silnych pędów a jedynie drobne. Jednakże w tym okresie silnie rozrasta się system korzeniowy. W kolejnym sezonie z nasady krzewu powinny wyrosnąć silne pędy, które powinny stanowić podstawę do budowania docelowej struktury krzewu. Pozostałe, drobne pędy usuwamy podczas cięcia kolejnej zimy. Z uwagi na to że system korzeniowy w pierwszym roku jest bardzo wrażliwy na nadmiar nawożenia zaleca się nawozić z dużą ostrożnością, unikając przy tym nawozów chlorkowych. Przed posadzeniem warto zaprawić dół nawozem organicznym lub kompostem. W latach kolejnych zapotrzebowanie na składniki pokarmowe wzrasta, szczególnie gdy rośliny wejdą w fazę owocowania. W przypadku uprawy amatorskiej najlepiej jest stosować nawozy kompleksowe, posiadające w swoim składzie oprócz makroelementów także najważniejsze mikroelementy. W takim przypadku unikniemy niedoborów któregoś ze składników. Nawozy można stosować posypowo wiosną od końca marca, najlepiej w kilku (2-3) comiesięcznych dawkach. Nawożenie, szczególnie azotowe, najlepiej jest zakończyć najpóźniej do połowy czerwca.
Mini kiwi możemy uprawiać w całkowicie ekologiczny sposób nie stosując żadnej ochrony chemicznej. Niemniej jednak jeśli posiadamy w ogrodzie inne rośliny szczególnie lubiane przez niektóre szkodniki jak np. mszyce czy przędziorki to istnieje uzasadniona obawa, że szkodniki te przejdą także na aktinidię.
Jakie odmiany mini kiwi zaleca się do uprawy ?
Wśród dostępnych odmian żeńskich aktinidi pstrolistnej na uwagę zasługują mini kiwi Sentyabraskaya. Kwitnienie następuje w czerwcu, kwiaty białe o cytrynowym aromacie. W dorosłej formie roślina dorasta do 4m (1-2m rocznie). Przebarwienia na liściach pojawiają się dwa/trzy lata po posadzeniu.
Dobrą odmianą męską jest Adam. Oprócz smacznych i zdrowych owoców actinida pstrolistna jest także niezwykle dekoracyjnym pnączem. Jej liście w maju kilkakrotnie zmieniają zabarwienie. Część liści wpierw staje się biała po czym zmienia kolor na różowy. Przez to krzewy wyglądają niezwykle urokliwie (zielono-biało-różowo). Kolor blednie wraz z zakwitaniem krzewów, w końcu maja. Znacznie intensywniej wybarwiają się rośliny męskie i to te posadzone w miejscu bardziej nasłonecznionym. Actinida Adam rośnie silnie, osiągając ok 3-4 m wysokości, a jej roczny przyrost oscyluje między 1 a 2 m.
Kolejną dobrą odmianą aktinidi pstrolistnej jest mini kiwi doktor Szymanowski. To odmiana żeńska z cechami obupłciowości, nie wymaga zapylacza. Jest to wyjątkowo plenna odmiana, z dorosłych krzewów można uzyskać do kilkunastu kilogramów owoców. Owoce są bardzo smaczne i słodkie. W dorosłej formie roślina dorasta do 4m (1-2m rocznie).
Wśród dostępnych odmian jednopiennych akitnidi na uwagę zasługuje mini kiwi Issai
Owoce mini kiwi Issai są nieduże – około 2,5 cm długości, wagowo do 9 gramów. W środku zielone, z intensywnym zapachem. Mini kiwi Aktinidia Arguta Issai zbiera się w październiku. wykazują cechy samopłodności (rodzą owoce bez konieczności roślin męskich w sąsiedztwie) jednak jeśli chcemy uzyskać dorodniejsze owoce i większą ich liczbę to bezwzględnie należy posadzić w sąsiedztwie także krzew męski.
Kolejną odmianą dostępną w naszej ofercie jest mini kiwi Zakarpacie.
Jest to odmiana jednopienna (obupłciowa), a więc nie wymaga zapylacza. Aktinidia Zakarpacie to pnącze, którego owoc waży 75-80g, ma podłużny kształt i włochatą skórkę. Pnącze rośnie bardzo szybko, już w pierwszym roku po posadzeniu może osiągnąć 2-3 m. Wegetację rozpoczyna w kwietniu, kwitnienie na przełomie maja i czerwca natomiast owocuje w październiku.
Zalety owoców
Niepodważalnym walorem tych roślin są ich owoce. Powszechnie uważa się, że ze względu na swoje właściwości zdrowotne należą one do jednych z najbardziej odżywczych na świecie. Zawierają ponad 20 różnych związków o działaniu prozdrowotnym, szczególnie witaminy C oraz B8 – myo-inositol), polifenole (będące dobrymi przeciwutleniaczami), karotenoidy (głównie luteina, zeaksantyna, betakaroten i chlorofile), kwas foliowy a także znaczną ilość minerałów, głównie potasu, wapnia, żelaza i cynku. Ponadto są one bogatym źródłem błonnika pokarmowego i enzymu proteolitycznego – aktinidinu.
Ze względu na swoje właściwości prozdrowotne, smak a także łatwość uprawy mini kiwi staje się niezwykle popularnym owocem nie tylko na polskim rynku. W odróżnieniu do większych owoców kiwi, które wymagają obierania ze skórki można je zjadać w całości jako, że mają delikatną skórkę. Ponadto uważa się że smak mini kiwi jest bogatszy i dużo słodszy od smaku kiwi. W smaku wyczuwalna jest nuta truskawki, banana, agrestu czy śliwek.
Podsumowując, warto już dzisiaj wygospodarować w swoim ogrodzie trochę miejsca a jesienią będziemy cieszyć się tym „superowocem”.
Smacznego i na zdrowie!
Sadzonki mini kiwi kupisz tutaj : https://rosliny.net/kategoria-produktu/sadzonki-kiwi/